76 jaar geleden werden de Verenigde Naties opgericht om vrede te verzekeren na twee verwoestende wereldoorlogen. In de huidige pandemie blijkt wederom dat internationale organisaties een belangrijke rol spelen om een mondiale crisis te overwinnen. Niettemin staat het multilaterale systeem onder druk door veranderde machtsverhoudingen, druk op universele waarden en internationaal recht, opkomend populisme en protectionisme.
Naar aanleiding van VN dag werkten Vlaamse stagiairs bij UNRIC, het VN Informatiecentrum te Brussel, mee aan een filmpje om de impact van de VN zichtbaar te maken. Of het nu gaat over het globale vaccinatieplan, de klimaatverandering, de strijd tegen honger of schending van mensenrechten: “Solidarity is not charity; in an interconnected world, it is common sense”, dixit Secretaris-Generaal Antonio Guterres.
Het filmpje is een vertaling van de Common Agenda, een visie op globale samenwerking voor de komende 25 jaar. Deze visie capteert alle ideeën die voorkwamen uit de gesprekken en bevragingen waaraan meer dan 1,5 miljoen mensen uit de 193 VN lidstaten input hebben geleverd. Het resultaat is een duidelijke roep voor een sterker, een “networked” en inclusief multilateraal systeem.
Begin dit jaar publiceerde de Europese Commissie reeds een Mededeling over het versterken van de bijdrage van de EU aan een op regels gebaseerd multilateralisme, verder bouwend op de Raadsconclusies van 2019. De EU wil duidelijk een voortrekkersrol spelen en coherenter optreden op het multilaterale forum in lijn met “build-back-better” om het mondiale herstel na de pandemie te versterken, ongelijkheden aan te pakken, duurzame ontwikkeling en volksgezondheid te bevorderen, de digitale en groene transities te faciliteren en de mensenrechten en de rechtsstaat te verdedigen.
Vlaanderen heeft meer dan ooit belang bij goed functionerende multilaterale instellingen, gelet op het huidige internationale landschap waarin de geopolitieke, geo-economische en technologische ontwikkelingen steeds nauwer met elkaar verweven zijn en de veiligheidsomgeving verslechtert. Vlaanderen engageert zich al decennialang voor internationale samenwerking en een op regels gebaseerde internationale orde. Alleen zo kunnen we komen tot een gelijker speelveld waarin de mensenrechten worden nageleefd.
Vlaanderen steunt daarom de voortrekkersrol die de EU wil spelen in het versterken van op regels gebaseerde multilaterale orde en de hervorming van de multilaterale organisaties. Daarbij worden de Vlaamse belangen behartigd en verder gebouwd aan rechtstreekse contacten met multilaterale partners. Dit gebeurt ook via het Flanders Trainee Programma, dat al twintig jaar lang financiële ondersteuning biedt aan jongeren voor een stage bij multilaterale organisaties.
Illustratie © Zaynab Kriouech